14 sierpnia 2025

W odpowiedzi na prośbę ministra energii, wiceprzewodnicząca OPZZ, Barbara Popielarz, przedstawiła ocenę OPZZ projektu Białej Księgi Zrównoważonej Transformacji regionów węglowych w Polsce w latach w latach 2025-2049. Dwa lata po uruchomieniu Funduszu Sprawiedliwej Transformacji dokument podsumowuje  dotychczasowe działania Funduszu i wyzwania związane z transformacją regionów węglowych. Określa też kolejne kroki i korekty, które umożliwią sprawiedliwą transformację. Tego typu dokument to dobra praktyka administracji publicznej, warta dostrzeżenia. W opinii OPZZ zwrócił uwagę m.in. na potrzebę równego systemu zabezpieczeń dla wszystkich pracowników kopalń w Polsce i przedstawił postulat rozszerzenia instrumentów wsparcia związanych z transformacją na wszystkich pracowników kopalń, niezależnie od rodzaju własności m.in. z takich przedsiębiorstw jak Lubelski Węgiel „Bogdanka” S.A., Jastrzębska Spółka Węglowa S.A. oraz Przedsiębiorstwo Górnicze Silesia Sp. z o.o. Skierowaliśmy uwagę Ministerstwa Energii na potrzebę wsparcia dla pracowników zaplecza górniczego. Uważamy, że konieczne jest rozszerzenie form wsparcia – takich jak programy przekwalifikowania, odprawy, doradztwo zawodowe czy preferencyjne warunki zatrudnienia w innych sektorach – również na pracowników firm zależnych od górnictwa. Tylko kompleksowe podejście do transformacji zapewni sprawiedliwość społeczną i pozwoli uniknąć marginalizacji tysięcy osób, które przez lata współtworzyły zaplecze polskiego górnictwa. Za istotną uważamy także efektywną koordynację procesu transformacji. Obecny brak jednego podmiotu odpowiedzialnego z transformację i rozproszenie w kilku ministerstwach kompetencji w tym obszarze powoduje działania są często niespójne, fragmentaryczne i nie łączą się w długofalową strategię. Taki podział kompetencji między poszczególne ministerstwa utrudnia także skuteczne zarządzanie środkami finansowymi na transformację regionów węglowych, ogranicza dialog społeczny i osłabia zaufanie lokalnych społeczności do procesu zmian. Przykładem rozwiązania tego problemu jest, Instytut Sprawiedliwej Transformacji w Hiszpanii, który działa jako ośrodek koordynujący działania transformacyjne w regionach pogórniczych i ogólnokrajowo. Instytut nie tylko zarządza środkami publicznymi, ale także wspiera lokalne projekty, prowadzi dialog z partnerami społecznymi i monitoruje efekty transformacji. Ponadto, wskazaliśmy na potrzebę znaczącego zwiększenia nakładów na transformację bowiem środku z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji będą niewystarczające. W Niemczech uruchomiono, poza funduszami unijnymi, środki krajowe, a skala planowanego finansowania procesu transformacji jest o wiele wyższa aniżeli planuje się w Polsce, przy znacząco niższym zatrudnieniu w tymże kraju w sektorze wydobywczym aniżeli w Polsce. Tymczasem w Polsce zupełnie pozbawione środków na transformację są regiony szczególnie narażone na problemy wynikające z jej realizacji takie jak Zagłębie Konińskie, rejon Bełchatowa, Zagłębie Lubelskie czy Zagłębie Turoszowskie, przy czym dwa ostatnie nie są objęte nawet Funduszem Sprawiedliwej Transformacji. OPZZ podkreślił przy tym dobrą praktykę funkcjonującą w Niemczech polegającą na rzeczywistym włączeniu partnerów społecznych w proces realizacji transformacji. Zwróciliśmy także uwagę na postulat Europejskiej Konfederacji Związków Zawodowych przyjęcia na forum unijnym dyrektywy o sprawiedliwej transformacji, która powinna zawierać regulacje pozwalające na sprawiedliwą społecznie transformację, w tym efektywne wydatkowanie środków przeznaczonych na ten cel. (oprac. KP)

08 sierpnia 2025

Aktualizacja Krajowego Planu w dziedzinie Energii i Klimatu wkracza w kolejną fazę. Po prowadzonych przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska od jesieni 2024 konsultacjach, rząd przygotował kolejną wersję dokumentu, której opiniowanie potrwać ma do pierwszego tygodnia września.  Aktualizacja KPEiK jest istotnym dokumentem strategicznym wyznaczającym kierunki w transformacji klimatycznej i energetycznej w Polsce opisującym m.in. planowaną strukturę produkcji energii elektrycznej w najbliższych latach. Szczególnie ważne z punktu widzenia pracowników są wątki społeczne związane ze sprawiedliwą transformacją zawarte w części 4 rozdziału II. Analogiczne dokumenty przygotowywane są co 5 lat we wszystkich krajach Unii Europejskiej i są traktowane jako krajowe wkłady do ogólnoświatowych zobowiązań redukcji emisji gazów cieplarnianych, wynikających z Porozumienia Paryskiego przyjętego na forum ONZ w 2015 roku. Polska powinna złożyć dokument do Komisji Europejskiej już w czerwcu 2025, ale jako jeden z trzech unijnych krajów jeszcze tego nie zrobiła. Poniżej zamieszczamy pełny zakres konsultowanego dokumentu wraz z 6 załącznikami: 0. Projekt aKPEiK. 1. Scenariusz aktywnej transformacji (WAM – with additional measures); 2. Scenariusz transformacji w ścieżce zbliżonej do „biznes jak zwykle” (WEM – with existing measures); 3. Założenia prognostyczne i metodyka prognozowania; 4. Opis środków poprawy efektywności energetycznej i współczynnika PEF w sieci elektroenergetycznej; 5. Finansowanie transformacji klimatyczno-energetycznej; 6. Odniesienie do zaleceń Komisji Europejskiej do projektu aKPEiK z 29 lutego 2024 r.. Opinie organizacji członkowskich OPZZ prosimy przesyłać do 1 września 2025, drogą mailową na adres zaboronek@opzz.org.pl

01 sierpnia 2025

Abalone Poland Sp. z o.o., Contrain Poland Sp. z o.o., Randstad Polska Sp. z o.o., Trenkwalder&Partner Sp. z o.o. oraz ManpowerGroup Sp. z o.o. – to agencje zatrudnienia, które otrzymały w tym roku certyfikat „Agencja zatrudnienia przyjazna pracownikom”, przyznawany przez Konfederację Lewiatan i Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych. Wszystkie te agencje po raz trzeci z rzędu otrzymały prestiżowy certyfikat, co podkreśla ich stałe zaangażowanie w wysokie standardy zatrudnienia i troskę o pracowników. Certyfikat „Agencja zatrudnienia przyjazna pracownikom” jest przyznawany agencjom, które nie tylko dbają o jakość świadczonych usług, ale także aktywnie wspierają rozwój zawodowy zatrudnionych, stawiając na innowacje i odpowiedzialność społeczną. Program certyfikacji, realizowany od kilku lat, zwraca szczególną uwagę na promowanie stabilnych form zatrudnienia, inwestowanie w rozwój kompetencji pracowników, przeciwdziałanie mobbingowi oraz tworzenie pozytywnej i bezpiecznej atmosfery pracy. – Uzyskanie certyfikatu po raz trzeci z rzędu potwierdza, że agencje takie jak Abalone Poland, Contrain Poland, Randstad Polska, Trenkwalder&Partner oraz ManpowerGroup konsekwentnie wdrażają i podnoszą standardy odpowiedzialnego zatrudnienia. To dowód, że stawiają na trwały rozwój, stabilność oraz dobro pracowników, będąc jednocześnie liderami branży, którzy wyznaczają kierunki zmian na rynku pracy – mówi Marek Górski, prezydent Konfederacji Lewiatan. Barbara Popielarz, wiceprzewodnicząca OPZZ, dodaje: – Wyróżnienie tych agencji zatrudnienia to sygnał, że ich działania w zakresie bezpieczeństwa i rozwoju pracowników są zauważane. To również zachęta dla innych firm, by systematycznie pracowały nad tworzeniem lepszych warunków zatrudnienia i wspierały rozwój kompetencji swoich pracowników. Wyróżnione agencje oferują kompleksowe wsparcie dla pracowników obejmujące m.in. szkolenia, doradztwo zawodowe oraz inicjatywy sprzyjające zachowaniu równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Ich działania koncentrują się nie tylko na zapewnieniu stabilnego zatrudnienia, lecz także na wspieraniu długoterminowego rozwoju kariery zawodowej. Tegoroczne wyróżnione agencje dołączyły tym samym do grona firm, które zdobyły certyfikat w 2024 roku –Antal Sp. z o.o. oraz Smart Solutions HR Sp. z o.o.  Certyfikat przyznawany jest na okres dwóch lat i promuje najlepsze praktyki w branży, podnosząc jakość usług oraz wzmacniając zaufanie do agencji zatrudnienia. Weryfikacja kandydatów odbywa się pod kątem standardów BHP, stabilności zatrudnienia, przeciwdziałania dyskryminacji i mobbingowi, a także możliwości rozwoju zawodowego i satysfakcji pracowników. Konfederacja Lewiatan i OPZZ od lat współpracują na rzecz poprawy jakości pracy i warunków zatrudnienia, promując zrównoważony rozwój rynku pracy oraz dialog między pracownikami a pracodawcami. Program certyfikacji agencji zatrudnienia to unikalna inicjatywa, łącząca interesy obu stron rynku pracy i przyczyniająca się do podnoszenia standardów branży. (nq)

28 lipca 2025

Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych wyraziło dzisiaj, w wystąpieniu skierowanym do Prezesa Rady Ministrów RP, zdecydowane zaniepokojenie brakiem realizacji kluczowych zapowiedzi programowych obecnego rządu, w tym przede wszystkim obietnicy podniesienia kwoty wolnej od podatku dochodowego do poziomu 60 000 zł. Postulat ten znalazł się w programie wyborczym Koalicji Obywatelskiej i był zapowiadany jako jeden z priorytetów działań nowego gabinetu. Do dziś nie podjęto jednak żadnych kroków w celu jego wdrożenia! Norbert Kusiak, dyrektor Wydziału Polityki Gospodarczej – Brak działań w tym zakresie podważa zaufanie pracowników do państwa i rodzi pytania o rzeczywiste intencje rządzących – komentuje wiceprzewodnicząca OPZZ, Barbara Popielarz. Nie można mówić o sprawiedliwości społecznej, gdy pracownicy płacą realnie coraz wyższy podatek PIT tylko dlatego, że państwo nie reaguje na zmieniające się realia gospodarcze. W ocenie OPZZ obecna polityka fiskalna prowadzi do realnego zwiększenia obciążeń podatkowych dla milionów zatrudnionych. Zamrożenie kluczowych parametrów, takich jak kwota wolna od podatku czy progi podatkowe, skutkuje ukrytą podwyżką podatków, najbardziej odczuwalną dla osób o niskich i średnich dochodach. Szczególne zastrzeżenia OPZZ budzi brak waloryzacji kwoty wolnej od podatku od 2022 roku i utrzymywanie progu podatkowego dla drugiej stawki PIT na poziomie 120 000 zł. Coraz więcej pracowników przekracza ten próg, w praktyce płacąc wyższe podatki, bez faktycznej poprawy sytuacji finansowej. Według OPZZ samo podniesienie kwoty wolnej do 60 000 zł, choć niezbędne, nie wystarczy, aby zreformować niesprawiedliwy system podatkowy. Konieczne jest również: zwiększenie progresywności opodatkowania (np. poprzez nowe progi i stawki), zmniejszenie różnicy między stawkami 12% i 32%, wprowadzenie mechanizmu corocznej automatycznej waloryzacji kwoty wolnej i progów podatkowych, podniesienie i powiązanie np. z inflacją kosztów uzyskania przychodu dla pracowników. W związku z niedawną rekonstrukcją rządu OPZZ oczekuje jasnych deklaracji ze strony premiera, dotyczących kierunku dalszej polityki podatkowej. Choć zapowiedziano nowe otwarcie, nie towarzyszą temu żadne projekty ustaw i konkretne terminy w zakresie zwiększania kwoty wolnej. Budzi to obawy OPZZ, że zapowiedź programowa obecnej koalicji rządzącej może zostać porzucona ze szkodą dla milionów pracowników. – Zamrażanie kluczowych parametrów podatkowych to nic innego jak podnoszenie podatków tylnymi drzwiami, dodaje Barbara Popielarz – Nie możemy dalej udawać, że nie stanowi to problemu dla pracowników i państwa. To kwestia elementarnej uczciwości i respektowania konstytucyjnej zasady sprawiedliwości podatkowej. W związku z tym OPZZ ponowiło apel do premiera o niezwłoczne podjęcie prac legislacyjnych nad kompleksową reformą systemu opodatkowania osób fizycznych, zgodnie z deklaracjami koalicji rządzącej. (nq)

25 lipca 2025

23 lipca br. w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej odbyło się spotkanie konsultacyjne z udziałem minister rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszki Dziemianowicz-Bąk. Tematem przewodnim była potrzeba kompleksowej regulacji staży i praktyk zawodowych, w tym wprowadzenia powszechnej odpłatności za pracę wykonywaną przez młodych ludzi. Norbert Kusiak, dyrektor Wydziału Polityki Gospodarczej W wydarzeniu wzięli udział przedstawiciele kilkudziesięciu organizacji młodzieżowych, studenckich, pracodawców, uczelni, instytucji państwowych, a także OPZZ. Minister Agnieszka Dziemianowicz-Bąk zapowiedziała, że resort pracy uprzedzi unijne prawo i przygotuje własną ustawę o płatnych stażach. Organizacje młodzieżowe argumentowały, że staże powinny być wynagradzane, a sektor publiczny powinien dawać przykład, oferując płatne praktyki. OPZZ zwróciło uwagę na problem braku pogłębionych danych statystycznych dotyczących staży w Polsce, konieczność zapewnienia osobom odbywającym staż umowy o pracę oraz wynagrodzenia na poziomie odnoszącym się do płacy minimalnej, a także na potrzebę uszczelnienia przepisów tzw. dyrektywy stażowej. Przedsiębiorcy z kolei zaznaczali, że nie wszystkie firmy - szczególnie MŚP i mikroprzedsiębiorstwa - są w stanie płacić pełne wynagrodzenie za staże. Spotkanie pokazało, że społeczny konsensus wokół konieczności wprowadzenia odpłatnych i uczciwych praktyk jest coraz szerszy. Choć pojawiły się głosy o potrzebie zróżnicowania przepisów i wynagrodzenia w zależności od typu praktyki, uczestnicy spotkania wskazywali, że nie ma już społecznego przyzwolenia na darmowe staże. Ministerstwo zapowiedziało, że proces legislacyjny będzie prowadzony w ścisłym dialogu ze stroną społeczną. W tym kontekście OPZZ zadeklarowało gotowość do aktywnego udziału w pracach nad projektem ustawy, który ma zostać wpisany do wykazu prac legislacyjnych w najbliższych tygodniach. Na spotkaniu OPZZ reprezentował Norbert Kusiak, ekspert OPZZ  (nq)

24 lipca 2025

23 lipca odbył się Parlamentarny Zespół ds. Energetyki oraz Transformacji Energetycznej i Górniczej w Polsce. Spotkanie dotyczyło realizacji umowy społecznej oraz stanu polskiego górnictwa. Maciej Zaboronek – Wydział Polityki Gospodarczej OPZZ W posiedzeniu obok przedstawicieli OPZZ i szerokiej reprezentacji związkowej brali udział przedstawiciele Ministerstwa Przemysłu, posłowie, przedstawiciele spółek PGE oraz PGG, a także samorządowcy. Spotkanie rozpoczęło się od prezentacji danych Agencji Rozwoju Przemysłu o stanie górnictwa węgla kamiennego w Polsce, zgłębiającej w danych statystycznych znany trend spadku wydobycia i sprzedaży tego surowca w ostatnich latach. Głos w dyskusji zabrał m.in. wiceprzewodniczący Związku Zawodowego Górników w Polsce - Arkadiusz Siekaniec: „Od czasu podpisania umowy społecznej, od 2021 roku, zmieniła się rzeczywistość i ta zmiana jest rezultatem m.in. działań rządzących Polską. Wobec tego zwróćmy uwagę na konieczność objęcia działaniami osłonowymi pracowników Jastrzębskiej Spółki Węglowej, Bogdanki, PG Silesia oraz zrealizowania umowy społecznej w zakresie programu dla zaplecza górniczego, w którym kilkadziesiąt osób miesięcznie traci pracę” – mówił reprezentant ZZG, który zwrócił także uwagę, na problem importu węgla zza granicy przy nie odbieraniu węgla z polskich zakładów oraz, że spotkanie powinno zakończyć się konkretnym wnioskiem do władz państwa o działanie. Adam Olejnik z Federacji Związków Zawodowych Górnictwa Węgla Brunatnego mówił o potrzebie realnej transformacji regionów węglowych takich jak Bogatynia czy Bełchatów, której dziś nie widać – tworzeniu nowych miejsc pracy i utrzymywaniu lokalnej infrastruktury ciepłowniczej i dobrej kondycji krajowego systemu energetycznego. Spotkanie podsumowano dezyderatem członków zespołu parlamentarnego skierowanym do premiera Donalda Tuska z prośbą o odpowiedzi na kwestie takie jak: określenie stanu notyfikacji Umowy Społecznej, wyjaśnienie jakie ministerstwa będą odpowiadać za górnictwo, energetykę i ciepłownictwo po rekonstrukcji rządu oraz komu podlegać będą spółki energetyczne, wskazanie terminu przyjęcia Krajowego Planu Energii i Klimatu oraz Polityki Energetycznej Polski, a także wskazanie działań podejmowanych w celu obniżenia cen energii elektrycznej na poziomie krajowym i unijnym.

16 lipca 2025

W zeszłym roku minął termin wdrożenia dyrektywy w sprawie adekwatnych płac minimalnych w Unii Europejskiej jednak nowy projekt ustawy o płacy minimalnej przygotowany w tym celu nadal nie został przyjęty przez Radę Ministrów. W dodatku obecna treść projektu różni się od tej przygotowanej pierwotnie przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Pracy Społecznej. Zamiast ustanowienia płacy minimalnej płacą zasadniczą a więc wyłączenia z niej wszystkich dodatków mamy wariant kroczącego, rozłożonego na 3 lata uchylania kolejnych składników wchodzących obecnie do płacy minimalnej. Zastosowano się w tym temacie argumentów m.in. Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Ministerstwa Technologii i Rozwoju, które w ocenie OPZZ, nie znajdują uzasadnienia społecznego i ekonomicznego. Dlatego pod koniec kwietnia br. skierowaliśmy do minister rodziny, pracy i polityki społecznej wniosek popierający pierwszą wersję projektu ustawy. Już dwa i pół miesiąca później otrzymaliśmy odpowiedź na nasze wystąpienie. Z pisma minister wynika po pierwsze, że prace nad implementacją trwają. Po drugie, że implementacja dyrektywy wymaga zmian więcej niż jednej ustawy a zatem wiąże się z koniecznością znalezienia konsensu z wieloma podmiotami. Po trzecie, że ostateczny projekt ustawy może ulec jeszcze zmianie. Ta garść oczywistych dla nas informacji zawarta w piśmie pokazuje, że można co prawda otrzymać odpowiedź na swoje wystąpienie, jednak jakie zostaną podjęte decyzje w sprawie treści projektu ustawy o płacy minimalnej i kiedy Polska implementuje unijną dyrektywę w sprawie adekwatnych płac minimalnych w UE wciąż pozostanie zagadką. (KP)

16 lipca 2025

OPZZ przedstawiło Ministerstwu Technologii i Rozwoju stanowisko w sprawie Zaleceń, które Rada UE przyjęła dla Polski w ramach procedury zarządzania gospodarczego w UE. Zalecenia przyjmowane są co roku, a państwa członkowskie mają 1,5 roku na wykazanie działań je realizujących. Ich treść przekłada się także na kierunki wydatkowania środków unijnych. Wiceprzewodnicząca OPZZ, Barbara Popielarz, stwierdziła, że rekomendowane przez Radę w Zaleceniach działania nie przyczynią się do zrównoważonego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznego – zasadniczego celu Semestru Europejskiego. Treść Zaleceń koncentruje się bowiem, po raz kolejny, na redukcji deficytu sektora finansów publicznych, przeglądzie świadczeń socjalnych i ułatwieniach dla biznesu. Zalecenia nie obejmują rekomendacji dotyczących potrzeb społecznych,w tym pracowników. Oznacza to, że społeczny wymiar Semestru nadal nie jest urzeczywistniany w praktyce. Zasadniczym zaleceniem Rady jest przestrzeganie limitów wzrostu wydatków netto celem likwidacji nadmiernego deficytu. OPZZ nie neguje znaczenia stabilności finansów publicznych jako warunku sprzyjającemu długoterminowemu wzrostowi gospodarczemu, jednak niski deficyt budżetowy nie może stanowić celu samego w sobie. Obowiązek realizacji tego Zalecenia ograniczy w ocenie OPZZ możliwość realizacji przez państwo inwestycji publicznych, infrastrukturalnych i społecznych, mających na celu poprawę jakości usług publicznych, reindustrializację, wzmacnianie przemysłu i sprawiedliwą transformację gospodarki. Tymczasem nowoczesne, sprawne i technologicznie rozwinięte państwo wymaga inwestycji w usługi publiczne oraz opierania się na stabilnym zatrudnieniu i godziwym wynagradzaniu pracowników administracji publicznej. Biorąc pod uwagę wymóg osiągnięcia unijnych celów klimatycznych i postępującą cyfryzację gospodarki a także konieczność zapewnienia sprawiedliwego wymiaru transformacji konieczna jest większa, aniżeli wyznaczona przez unijne reguły fiskalne, przestrzeń fiskalna dla działań państwa. Decyzje strony rządowej już teraz wskazują, że redukcja zadłużenia państwa po raz kolejny ma się odbyć kosztem pracowników, co budzi sprzeciw OPZZ. Przykładem jest propozycja strony rządowej wzrostu w kolejnym roku płacy minimalnej i płac w sferze budżetowej na poziomie prognozowanej inflacji. Oznacza to brak realnego wzrostu wynagrodzeń i pogłębienie negatywnych zjawisk na rynku pracy, takich jak spłaszczenie wynagrodzeń i ubóstwo pracujących czy trudności z naborem i zatrzymaniem pracowników w miejscu pracy, które już teraz sygnalizują pracodawcy jako kluczową barierę działalności gospodarczej. Konieczność redukcji deficytu budżetu państwa wstrzymuje także wprowadzenie korzystnych dla pracowników zmian podatkowych, takich jak podwyższenie kwoty wolnej od podatku PIT czy obniżenie stawek VAT. Powyższe budzi sprzeciw OPZZ. Choć Komisja Europejska deklaruje potrzebę tworzenia wysokiej jakości miejsc pracy w Zaleceniach pominięto ten aspekt i nie zarekomendowano prowadzenia polityki sprzyjającej podniesieniu wynagrodzeń celem poprawy warunków życia pracujących i wzrostu konkurencyjności państwa. OPZZ uważa, że należy przesunąć punkt ciężkości z polityki hamującej wzrost płac w kierunku wzrostu gospodarczego napędzanego przez wynagrodzenia, bowiem ich siła nabywcza wzmacnia inwestycje, innowacje i zwiększa spójność społeczną. Silna dynamika płac, zakotwiczona w rokowaniach zbiorowych, stymuluje popyt wewnętrzny, wspiera rozwój małych i średnich przedsiębiorstw i zachęca do reindustrializacji w oparciu o stabilny rynek konsumencki. Warto uwzględnić, że wzrost płac nie stanowi zagrożenia dla konkurencyjności – jest fundamentem dla zrównoważonego wzrostu gospodarczego a w następstwie tego stabilnego stanu finansów publicznych. Oczekujemy zatem, że likwidacja nadmiernego deficytu rekomendowana w Zaleceniach będzie odbywać się bez uszczerbku dla kształtowania wynagrodzeń pracowników, w tym w sektorze publicznym. Zalecenia nie odnoszą się też do niesprawiedliwego społecznie systemu podatkowego funkcjonującego w Polsce, który preferencyjnie traktuje działalność gospodarczą opodatkowując w większym stopniu dochody pracowników zatrudnionych na umowę o pracę oraz wykazuje jeden z najniższych efektów redukcji nierówności w UE.W dokumencie nie wskazano także na konieczność działań na rzecz zwiększenia jakości miejsc pracy, np. poprzez wzmocnienie Państwowej Inspekcji Pracy. Zalecenia nie podnoszą również konieczności zwiększenia nakładów na usługi publiczne celem poprawy ich jakości i dostępności, co OPZZ uznaje za kluczowe dla osiągnięcia celów Semestru Europejskiego. Ponadto, Rada pominęła potrzebę wzmacniania ram polityki społecznej celem przygotowania pracowników do pojawiających się zagrożeń oraz adaptacji do transformującej się gospodarki, aby w rezultacie zapewnić sprawiedliwy wymiar ww. procesów. W Zaleceniach brakuje też rekomendacji działań likwidujących problem wykluczenia transportowego, deficytów polityki mieszkaniowej, kwestii związanych ze sprawiedliwą transformacją klimatyczno-energetyczną czy poprawy kondycji dialogu społecznego. Powyższe budzi dezaprobatę OPZZ- wskazała wiceprzewodnicząca OPZZ. OPZZ zwróciło także uwagę, że transformacja przemysłu nie może odbywać się kosztem utraty jego konkurencyjności i przenoszenia emisji poza granice Unii Europejskiej. Obecnie proponowane przez Komisję rozwiązania wciąż nie zapobiegają takim praktykom i prowadzą do pogarszającej się kondycji w tym likwidacji zakładów przemysłu energochłonnego w Polsce oraz idących za tym grupowych zwolnień pracowników. W opinii OPZZ transformacja energetyczna powinna wiązać się z faktycznym zwiększaniem niezależności energetycznej Polski, a szerzej Unii Europejskiej co łączy się z potencjałem rozwoju przemysłu energetycznego i potrzebnych mu komponentów na terenie Polski. Obciążenie cen energii elektrycznej wysokimi opłatami za emisje zmniejszają jednak ten potencjał i powodują wzrost konkurencyjności podmiotów spoza Unii Europejskiej skutkując sytuacją, wktórej potrzebne inwestycje stają się utrudnione przez wspólne regulacje unijne. OPZZ wyraziło również obawę, że proponowane przez Komisję dostosowywanie podatków i opłat w cenie energii elektrycznej i ciepła do podatków związanych z paliwami kopalnymi w takiej formie jaką jest system ETS2 doprowadzi do bardzo znacznego wzrostu kosztów dostaw energii i ciepła dla gospodarstw domowych oraz kolejnych, mniejszych przedsiębiorstw. Dotacje związane ze społecznymi planami klimatycznymi nie będą wystarczające, by pokryć koszt rosnących cen u większości odbiorców, co negatywnie wpłynie na poziom ubóstwa energetycznego w Polsce oraz zwiększy przeciętny udział wydatków na energię w stosunku do dochodów mieszkańców Polski. Wezwaliśmy zatem do sprawiedliwej transformacji, w tym poprzez uwzględnienie interesu pracowników, przemysłu i regionów. OPZZ przedłożyło także postulaty zmian w prawie zamówień publicznych celem poprawy przestrzegania praw pracowniczych przy ich realizacji oraz skrócenia łańcucha podmiotów podwykonawczych zamówienia publiczne. Określiliśmy także dopuszczalne ramy deregulacji, która w naszej ocenie nie powinna prowadzić od osłabienia praw pracowniczych w gospodarce, kontroli państwa nad przestrzeganiem prawa oraz redukować jego dochodów, w szczególności podatkowych. Zwróciliśmy uwagę Ministerstwu, że Rada nie wzięła pod uwagę aktualnej kondycji dialogu społecznego w Polsce. To błąd bowiem, w praktyce współpraca strony rządowej z partnerami społecznymi sprowadza się do funkcji informacyjnej i pomija negocjacje i uzgodnienia. Dialog jest pozorowany a posiedzenia instytucji dialogu nie przekładają się na rzeczywistą współpracę w ustawowym zakresie kompetencji Rady Dialogu Społecznego. Ogranicza to skuteczność polityki państwa, zarówno gospodarczej jak i społecznej. (KP)

11 lipca 2025

Projekt ustawy, który ma wprowadzić certyfikację wykonawców zamówień publicznych przeszedł I czytanie w sejmowej Komisji Gospodarki i Rozwoju i skierowano go do II czytania. Projekt ma wprowadzić możliwość ubiegania się przez wykonawców o certyfikat, który będzie zastępował szereg zaświadczeń i oświadczeń składanych przy ubieganiu się o zamówienie publiczne. Ma to ułatwić składnie ofert i ograniczyć obowiązki dokumentacyjne po stronie wykonawców. OPZZ nie negując pomysłu certyfikatów przedstawił uwagi krytyczne do tego projektu bowiem certyfikat ma potwierdzać m.in. przestrzeganie przez wykonawców prawa pracy i zobowiązań publiczno-prawnych.W naszej ocenie sposób funkcjonowania certyfikacji nie gwarantuje, że w całym okresie jego obowiązywania instytucja certyfikująca zagwarantuje, że wykonawca przestrzega warunków certyfikatu. Ma to znaczenie z punktu widzenia wyboru do realizacji zamówień publicznych firm, które powinny przestrzegać praw pracowniczych oraz płacić podatki i składki. Niepewność budzi także, że część praktycznych rozwiązań odnośnie do certyfikacji nie jest e jeszcze znana, kluczowe aspekty znajdą się dopiero w aktach wykonawczych do ustawy. Zresztą w trakcie dyskusji na forum Rady Dialogu Społecznego wielokrotnie postulowaliśmy, aby certyfikacja dawała rękojmię wysokiej jakości realizacji zamówienia publicznego. Tymczasem projekt przewiduje jedynie fakultatywny certyfikat zastępujący zestaw dokumentów. W trakcie prac nad projektem ustawy w I czytaniu zaakceptowano poprawki strony rządowej przyjęte na Radzie Ministrów. Projekt uzupełniono o wykluczenie z procesu certyfikacji firm z państw trzecich oraz wprowadzenie obowiązku przeglądu przez Radę Ministrów funkcjonowania ustawy po 4 latach jej obowiązywania. To co przykuło uwagę to informacja strony rządowej, że ww. zmiany są wynikiem dwóch spotkań konsultacyjnych ze „stroną społeczną”. Nie wiemy jednak jakie instytucje były obecne na tych spotkaniach, bowiem OPZZ nie otrzymał na nie zaproszenia. Być może przedstawiciele Ministerstwa Technologii i Rozwoju oraz Urzędu Zamówień Publicznej ulegli ostatniej modzie i definicję strony społecznej ograniczają jedynie o przedstawicieli organizacji biznesowych? W trakcie tych spotkań zobowiązano się współpracować ze stroną społeczną w sprawie treści rozporządzeń (kluczowych z punktu widzenia faktycznego kształtu certyfikacji). Oczekujemy jednak, że ww. projekty rozporządzeń trafią do związków zawodowych w ramach konsultacji społecznych realizowanych w oparciu o ustawowy obowiązek wynikający z ustawy o związkach zawodowych. (KP)

08 czerwca 2025

OPZZ wziął udział w spotkaniu partnerów społecznych z Zastępcą Dyrektora Generalnego DG EMPL, p. Stefanem Olssonem, które odbyło się w Przedstawicielstwie Komisji Europejskiej w Warszawie. W dyskusji przedstawiliśmy nasz punkt widzenia na dokument, który planuje przygotować Komisja Europejska: Plan działania na rzecz wysokiej jakości miejsc pracy. Plan został przedstawiony jako kluczowy element programu prac Komisji na 2025 rok. Przyjmie on formę kompleksowego komunikatu Komisji i ma zostać przyjęty do końca 2025 roku. Ma na celu wspieranie sprawiedliwych zmian w zatrudnieniu, poprawę skuteczności negocjacji zbiorowych i promowanie podejścia włączającego, a także dostosowywanie się do zmian cyfrowych i ekologicznych. Inicjatywa ta pomoże kształtować jakość miejsc pracy, wzmacniać pozycję pracowników, zachęcać do inwestycji oraz zwiększać przewagę konkurencyjną Europy. Komisja Europejska chce włączyć partnerów społecznych w proces przygotowania Planu, stąd spotkanie konsultacyjne. Jak wskazał Zastępcą Dyrektora Generalnego DG EMPL, Komisja Europejska nie ma zamiaru wprowadzać definicji wysokiej jakości miejsc pracy a wskazać działania sprzyjające ich tworzeniu. OPZZ wskazał jednak na elementy, które pozwalają określić wysokiej jakości miejsca pracy takie jak m.in. godziwe wynagrodzenie. Stwierdziliśmy, że Plan powinien doprowadzić do równania w górę standardów zatrudnienia i ograniczyć dumping socjalny a także liczbę biednych pracujących. Oparcie biznesu o przewagę kosztów pracy i omijanie prawa pracy jestbarierą dla wzrostu innowacyjności gospodarki. W naszej ocenie, wysokiej jakości miejsca pracy zaczynają się od wartościowych staży, dlatego zwróciliśmy się z postulatem zmian w projekcie unijnej dyrektywy regulującej sytuację stażystów. Podkreśliliśmy także konieczność wykorzystania systemu zamówień publicznych do promowania firm oferujących wysokiej jakości miejsca pracy oraz posiadających układ zbiorowy pracy. Obecnie, dominacja kryterium najniższej ceny i długie łańcuchy podwykonawstwa generują szkodliwe dla pracowników praktyki na rynku pracy. Generalnie, każde wsparcie ze środków publicznych, w tym unijnych, powinno być, w naszej ocenie, powiązane z weryfikacją jakości miejsc pracy i zobowiązaniem do ich tworzenia. OPZZ wskazał też na niedostateczne inwestycje w instytucje kontrolne takie jak PIP oraz problemy wynikające z przewlekłości postępowań sądowych. Przedstawiciele organizacji pracodawców wskazywali z kolei na w ich oceni każde zatrudnienie zgodne z obowiązującym prawem jest wysokiej jakości, sprzeciwili się tworzeniu definicji wysokiej jakości miejsc pracy. Mieli też przeciwną do związkowej opinii dotyczącą postulatu wynagradzania za staż. Narzekali na wysokie koszty pracy i brak umiejętności pracowników, oczekiwali szkoleń w ramach edukacyjnych usług publicznych i zwolnień podatkowych. Zapowiedziany przez Komisję Europejską Plan na rzecz wysokiej jakości miejsc pracy uznali za ryzyko kolejnych obowiązków i komplikacji prawa. Nie zanegowali jedynie potrzeby instytucjonalnego wzmocnienia PIP, której działalność uznali za przydatną w ograniczaniu nieuczciwej konkurencji w gospodarce. OPZZ na spotkaniu w Przedstawicielstwie Komisji Europejskiej w Warszawie reprezentowała Katarzyna Pietrzak z Wydziału Polityki Gospodarczej. (KP)